Меню
16+

Сетевое издание «По новому пути»

11.06.2020 18:24 Четверг
Категория:
Если Вы заметили ошибку в тексте, выделите необходимый фрагмент и нажмите Ctrl Enter. Заранее благодарны!
Выпуск 22 от 11.06.2020 г.

Дагъистанлантас марси къуллукъ барибси гъабза

2020 ибил дусла июньна 15-личир Дагъистан Республикала Пачалихъла Советла ХIурматла Председатель МяхIяммадов МяхIяммадгIяли МяхIяммадович акIубхIейчирад 90 дус диркути сари.

Дагъистанлантас марси къуллукъ барибси гъабза

2020 ибил дусла июньна 15-личир Дагъистан Республикала Пачалихъла Советла ХIурматла Председатель МяхIяммадов МяхIяммадгIяли МяхIяммадович акIубхIейчирад 90 дус диркути сари.

Дахъал миллатунар Дагъиста мурадлуми мяхIкам-дирнила шайчив нуша лебтасалра гIибратли виубси, халкьлис къуллукъличи кайзурли 60 дусличирра имцIали деркIибси МяхIяммадгIяли МяхIяммадовичла асилси бузериличи Лавашала районна адамтани тамашабирули ва пахрубирули саби.

М.М. МяхIяммадов Дагъиста АССР-ла Лавашала шилизив 1930 ибил дуслизив акIубси сай. Илала дурхIя-деш ЧебяхIси ВатIанна дявтала кьяркьти дусмазир къаршидикиб. Дубурлан зяхIматчила хъалибарглизивси илизир виштIахIелил ва балгъучиваайчинал яхI-ламусла хьулчни минадиуб, сарира МяхIяммадгIяли МяхIяммадовичла лерил гIямрула тяхIяр-кьяйдали детаурти.

1950 ибил дуслизиб Лавашала урга даражала школа таманбарили, ил Дагъиста учительти хIядурбируси институтлизи керхур ва ил чедибдешличил белчIи хъараахъур.

Шила гIядатласи учитель, школала директор, халкьла багьудила отделла заведующий, колхозла председатель, шила хозяйствола управлениела начальник, райисполкомла председатель, КПСС-ла райкомла цаибил секретарь — илди бузерила ганзухъуни ахъиб Лавашала ванзаличир 23 дусла духIнар МяхIяммадгIяли МяхIяммадовичли илди хIянчурбазив ибкьли ва сунени сай ахIерахIейрули узули, сай сегъуна саял чеахъиб, чилилра гIяйибхIебареси, чебетаибси хIянчи бариб.

МяхIяммадгIяли МяхIям-мадович гьарли-марси «ванзализивадси адам сай», сунела уличилра районнизирти дахъал гIяхIти баркьудлуми дархдасунти. Адамличила халкь гIяхIил гъайбикIахъес багьандан илис Аллагьлис дигуси ца баркьуди дураберкIаллира баибси саби. Эгер адамли мурталра илдигъунти баркьудлуми дурадуркIули виалли, илала лерил гIямру багалати баркьудлумазирад цаладикибти диалли, иличила гьар чиналра хабардиркур.

Район экономикала ва социальный шайчиб гьалабяхI арбякьни нушани илала уличил бархбалсахъулра. Нушани, лавашалантани, гIяхIил балулра МяхIяммадгIяли МяхIяммадовичли районнис бекIдеш дарес вехIихьибси замана район сегъуна аги-хIяй-зибрил. Районна хозяйствоби пачалихъла чеблумаур сарри. Адамтас бузес дигули ахIенри. Шилизирти гьанкIлизирван аркьути гIямруличи илди баришкабиублири. Бузерила зегъаличила селра хIебуралра багьесли саби: дигуси хIянчила дураулхъусири, хIейгуси дурахIелхъи. МяхIяммадгIяли МяхIямма-довичли районнизибси къуллукъ сунес гIергъиси хIянчи-зарлизи бедлугухIели, аги таманни декIарсири. Хозяйствоби экономикалашал чIумадиублири, колхозникунани къиянна бурхIнас продуктуницунра ахIи, арцра кайсулри. Чули кабирхьуси къияйс шабагъат лябкьухIели, хIянчиличи гъирачебдеш дакIубиуб. Шила зяхIматчибази хIянчиличи дурадухъеная викIес гIягIнидеш бетахъиб, гьанна илди цархIил тяхIярла бетаурлири.

Экономикалашал гIелабу-хъунсиличибад район давлачебсиличи шурбухъун. ЦехIнабли республикализи хабардерхуртири Коминтернала уличилси, «Чедибдеш», «Хаджалмахи», «ЦIудахъар» колхозунала. Шила хозяйство гьалабяхI арбукнила шайчир бузерила халати сархибдешуни багьандан кIел зяхIматчи СССР-ла Социалист-Бузерила Игитуни бетаур. Социалист абзлизирти сархибдешуни багьандан Лавашала район КПСС-ла ЦК-ла, СССР-ла министртала Советла, ВЦСПС-ла ва ВЛКСМ-ла ЦК-ла ширбикIуси ХIунтIена бай-рахъличи лайикьбикибсири.

Районна адамтани илала уличил дархдалсахъули сари багьуди кайсахънилизирти, медицинализирти, культурализирти, спортлизирти сархибдешуни. МяхIяммадгIяли МяхIяммадович бекIличивси замана районна шимазир дахъал школаби, больницаби, культурала учреждениеби тIашдатуртири.

Халаси пикри бяхIчииу-сири районна даражала руководительти абилкьнила ва кадраби мерладирнила хIянчиличи. МяхIяммадгIяли МяхIяммадовичлис имкан-бакIиб секьяйда биалра дакIубиубти ва халкьла гьалаб хIурматагарбиубти адамти кадрабала лугIилизи кахIебиркахъес.

Нушала хьунул адамтани — дубурлантани хъумуртурли ахIен шила зяхIматчибала гIямрула аги-кьяйда гьамаддиахънилизи МяхIяммадгIяли МяхIяммадовичли кабихьибси пайличила, илала къайгъначила. Илдала гIяхIдешличибли районна лерил шими хутIличил ва шинничил гIердуцнила масъала арзибсиличи бетикибсири.

Илди баркалла бикIули саби газличил гIеббуцнилис. ИшбархIилис районна лерилра 68 шила адамти газличил пайдалабирули саби.

Лавашалантани МяхIям-мадгIяли МяхIяммадовичла уличил дархдалсахъули сари чула ишбархIила гIямрулати аги-кьяйда ва бекIлибиубсили сабси — даршудеш.

Республикала даражаличибси 30 дусличибра имцIаси бузерила заманализив М.М. МяхIяммадов дахъал жаваблати къуллукъуначив калун: КПСС-ла обкомла отделла заведующий, ДАССР-ла Министртала Советла председательла заместитель, ДАССР-ла Министртала Советла председатель, ДАССР-ла Верховный Советла Президиумла Председатель, Дагъиста Верховный Советла Председатель, Дагъистан Республикала Пачалихъла Советла Председатель.

Политикаласи ва пачалихъласи хIянчизарла дегIлара гIяхIти къиликъуни, гьавкьядеш дузахънила устадеш ва организатордеш МяхIяммадгIяли МяхIямма-довичлизир гIячихъли дакIу-духъунтири Дагъистайс къиянти ва илала кьисмат ирзути замунтазир.

1994 ибил дуслизиб, республикализир миллатлати хIяракатуни алкIахъес бехIбихьибхIели, Дагъистайзиб хIукуматла цархIиллаб агарси тяхIяр — Дагъистан Республикала Пачалихъла Совет акIахъубсири, сунезира Дагъиста лерил миллатунала адамти бухIнабуцибси. Историяли баркьудилизиб марбариб МяхIяммадгIяли МяхIям-мадовичла гIякьлукардеш ва ил хIукмула челябкьлаласи кьадри. ДР-ла Пачалихъла Советли республикализиб даршудеш чIумабиахънила шайчиб халаси пай кабихьиб.

Лебтанилра гIяхIил далути сари МяхIяммадгIяли МяхIяммадовичла гъабзадеш, сарира 1998 ибил дусла майла анцIбукьуназир гIячихъли дакIудухъунти. Илала гъабзадешли ва баришагардешли вайкьасла адамтас ва къачагъунас чебуркъахъуб хIукуматла бекIдешличи чула кьасани тIашаахъес, Дагъистайзиб биалли хIила кIантI кахIебикахъили конституциялати низам-кьяйда сагали кайзахъуртири ва хIукуматла органтала хIянчи гIягIниси даражаличи абикахъибсири.

Дагъисталантани ва россиялантани хъумхIертурли бахъхIи кавлан 1999 ибил дусла дявтазиб М.М. МяхIямма-довла кьадри сегъунарил. Дагъиста халкьанани итхIели чула руководительличил дарх, ламусличил ва гъабзадешличил къиянти имтихIян дяхIяур.

МяхIяммадгIяли МяхIям-мадович чевяхIси адам сай. ИшбархIира илис «Кавказла политикала тамада» бикIни бархьси саби. ВатIанни МяхIяммадгIяли МяхIямма-довичла лебгIебал халаси бузери чихъли кьиматлабариб. Илала дахъал наградабала ургар лер: «ХIурматла лишан» орден, Бузерила ХIунтIена Байрахъла кIел орден, Октябрьла Революцияла орден, ХIурматла орден, «ВатIаннис гьаларти къуллукъуни багьандан» кIел орден ва цархIилти.

МяхIяммадгIяли МяхIям-мадович МяхIяммадов 90 дус виубси бархIи Лавашала районна халкьли илис чIумаси арадеш, уркIила разидеш, даршудеш, талихI диубли дигули саби.

М.М. МяхIяммадов халаси политик ва пачалихъласи хIянчизар сайлин, кьимат абикахъес хIейэси илала опыт дагъистанлантала челябкьути насабтани пайдалабирули ва хъумхIертули бахъхIи кавлан.

Россияла Федерацияла Президент Владимир Путинни 2019-ибил дусла октябрьла 21-личиб кьулбасбарибси №506 Указ хIясибли пачалихъла ва халкьла гьаларти лергIерал халати къуллукъуни хIясибли ДР-ла Пачалихъла Советла ХIурматла Председатель МяхIяммадгIяли МяхIямма-довлис Россияла Федерацияла бузерила Игитла у бедиб.

Иличил бархбасахъи, райо-нна Администрацияла бекI Ш. Дабишевли районна халкьла шайзивад ил мубараквирули белкIун: «Россияла Федерацияла бузерила Игитла у гибниличил ХIу уркIи-уркIилавад мубараквирулри. Халкьанала гьалмагъдеш дебадиахънилизи, нушала мерличиб балбикибдеш гIеббуцнилизи, Россияла Федерацияла бухI-наб республикала цадеш ва цабайдеш калахънилизи ХIуни кабихьибси пай халаси саби. Бируси секIайзиб ХIела халаси гъирачебдешли, хIянчилизибси халаси бажардичебдешли, хIянчиласи бурсидешли ва хIял-тIабигIятли ХIу халаси политикаласи хIянчизарли, цехIнабли Россияла даражала политикли ветаахъурри, Дагъистайзибцунра ахIи илала дурарти дахъал мераначирра ХIела кьадри ва хIурмат дебали ахъдиуб. Россияла Федерацияла сагаси тарихлизив Россияла Президентла премияличи лайикьвикибси вегI-гьалавси ХIу сайри.

Лавашала районна халкьла шайзивад ХIу пачалихъла халаси у-личи лайикьвикни багьандан уркIи-уркIилавад мубараквирулри. Россияла ва Дагъиста гIяхIдешлис гьаннала гIергъира ХIела бузерилизир сархибдешуни диубли дигулра. ХIед духъянти гIямру, арадеш, талихI диаб, даршудеш ва авадандеш диаб лебтасалра».

Добавить комментарий

Добавлять комментарии могут только зарегистрированные и авторизованные пользователи. Комментарий появится после проверки администратором сайта.

2